Fáni

Helstu tölur og staðreyndir

Höfuðborg: Ouagadougou
Þjóðernishópar: Mossi 52 %, aðrir 48% (2010)
Túngumál: Franska, súdönsk tungumál
Trúarbrögð: Múslímar 50%, hefðbundin trúarbrögð 40%, kristnir 10%
Íbúafjöldi: 23 251 485 (2023)
Stjórnarform: Þingræði
Svæði: 274 220 km²
Verg landsframleiðsla á hvern íbúa: 2 546 PPP$
Þjóðhátíðardagur: 11. desember

Landafræði

Búrkína Fasó liggur ekki að sjó, heldur er landið í hinu þurra Sahel-belti í Vestur-Afríku. Stór hluti landsins er hitabeltisgresja um 200–300 metrum yfir sjávarmáli. Gróðurinn er fjölbreyttur, allt frá gróðursælli hitabeltisgresju í suðri til þyrnirunna og þurrsteppu (gresju) í norðri. Dýralíf er einnig fjölbreytt, meðal annars fílar, flóðhestar, antílópur, ljón og hlébarðar. Í Búrkína Fasó er hitabeltisloftslag með miklum mun þurrka- og regntímabils. Vatn er fágæt auðlind vegna lítillar meðalúrkomu og langra þurrkatíma. Eyðimerkurmyndun og jarðvegseyðing eru alvarleg umhverfisvandamál í landinu.

Saga

Áður en Frakkar gerðu Búrkína Fasó að nýlendu sinni ríkti þar svonefnt Mossi-konungsdæmi. Mossi-konungarnir stjórnuðu landinu í yfir fimm hundruð ár og voru þekktir fyrir flókið stjórnkerfi og dreifingu valds til héraðanna. Búrkína Fasó, áður nefnt Efra-Volta, fékk sjálfstæði árið 1960 eftir að hafa verið frönsk nýlenda frá 1904. Ýmsar herstjórnir hafa verið við völd í landinu eftir sjálfstæði. Sankara kapteinn rændi völdum í landinu árið 1983 og breytti nafni þess úr Efra-Volta í Búrkína Fasó sem þýðir „land hinna heiðarlegu“. Sankara var mjög vinsæll forseti og álitinn forseti fólksins. Hann gerði byltingu gegn forréttindum elítunnar og barðist fyrir þróun landsbyggðarinnar. Árið 1987 var Sankara forseti myrtur af nánasta samstarfsmanni sínum, Blaise Compaore.

Samfélag og stjórnmál

Compaore hefur verið við völd frá því í valdaráninu árið 1987. Hann setti nýja stjórnarskrá og innleiddi fjölflokkakerfi. Stjórnarandstaðan heldur því fram að Compaore hafi svindlað í kosningunum og viðurkennir ekki úrslit þeirra. Stjórnmálaástand í landinu hefur breyst mikið frá árinu 1998 þegar ritstjóri óháða dagblaðsins „L’Indépendant“ var myrtur af öryggissveitum forsetans. Atburðurinn kom af stað miklum mótmælum frá stjórnarandstöðunni og borgaralega samfélaginu. Forsetinn sigraði í kosningunum 2005 þrátt fyrir að hafa tapað stuðningi. Samkvæmt opinberum tölum fékk hann yfir 80% atkvæða í kosningunum. Vegna ólöglegrar demanta- og vopnasölu til uppreisnarhreyfinga bæði í Síerra Leóne og Angóla er samband Búrkína Fasó við nágrannalöndin spennuþrungið.

Hagkerfi og viðskipti

Búrkína Fasó er eitt af fátækustu löndum heims. Landið hefur undanfarin ár tekið nokkrum efnahagslegum framförum sem hefur þó að litlu leyti komið almenningi til góða. Um 90 prósent íbúa landsins vinna við landbúnað. Fleiri þúsundir landbúnaðarverkamanna flytjast til nágrannalandanna á þurrkatímum í leit að vinnu. Þeir peningar sem unnið er inn erlendis og sendir heim hafa mikla þýðingu fyrir efnahag landsins. Mikilvægustu útflutningsafurðirnar eru bómull, nautgripir og gull og hefur bómull verið mikilvægust þeirra. Námuvinnsla er ekki mikið stunduð vegna mikils stofnkostnaðar og langrar vegalengdar að höfnum. Landið er háð alþjóðlegri þróunaraðstoð og fékk árið 2000 aðstoð meðal annars í formi afskrifta á skuldum. Á tíunda áratugnum gekkst Búrkína Fasó undir aðgerðaáætlun frá Alþjóðabankanum og Alþjóðagjaldeyrissjóðnum. Stór hluti af iðnaði í ríkiseigu var í kjölfarið einkavæddur.