Singapúr

Landafræði

Stórir hlutar strandlengju landsins eru mótaðir af landfyllingum, hafnaraðstöðu og mýrarframræslum. Loftslagið er rakt suðrænt og nánast án árstíðabundinna breytinga með meðalhitastig upp á 27°C. Hitabeltisregnskógur er varðveittur í sumum náttúruverndarsvæðum. Singapúr er borgríki og dýralíf er því að mestu bundið við náttúruverndarsvæðin og Nee Soon mýrarskóginn.

Umhverfisvandamálin í Singapúr eru tengd mengun frá iðnaði, takmörkuðu aðgengi að fersku vatni og vandamálum við meðhöndlun úrgangs vegna skorts á tiltæku landi. Landið gæti einnig þjáðst af reyk og loftmengun frá skógareldum í nágrannaríkjunum Indónesíu og Malasíu.

Saga

Síðan 200s hefur Singapúr verið verslunarmiðstöð fyrir nokkur konungsríki á svæðinu. Handan við 14. öld leiddu nokkur átök milli stórvelda á svæðinu til þess að borgin var nánast yfirgefin. Á milli 16. og 19. aldar réð Jóhor-súltanatið á eyjunni. Árið 1819 varð borgin hluti af breska heimsveldinu. Ásamt Penang og Malacca var Singapore hluti af nýstofnuðu bresku nýlendunni "Straits Settlements". Singapore var fríhöfn og varð ríkjandi viðskipta- og hafnarborg í Suðaustur-Asíu. Íbúum fjölgaði hratt og Kínverjar urðu ríkjandi þjóðernishópur. Frá 1920 var Singapúr þróað í mjög víggirta breska flotastöð.

Í seinni heimsstyrjöldinni var eyjan hernumin af Japan og Straits Settlements nýlendan var leyst upp. Árið 1946 varð Singapúr sjálfstæð bresk krúnanýlenda, áður en hún varð hluti af Malasíusambandinu árið 1963. Miklar mótsagnir milli hins róttæka og kínverska Singapúr, og hins íhaldssama, Malasíu-ráðandi Malasíu, leiddu til þess að Singapúr yfirgaf sambandsríkið árið 1965. Síðan þá var eyjan sjálfstætt lýðveldi.

Ráðandi flokkur er People's Action Party (PAP). Flokkurinn hefur gegnt völdum og forsætisráðherraembættinu frá frelsun árið 1965. Pólitísk stjórnarandstaða er bæld niður en síðan 1981 hefur hún fengið fulltrúa á þingi

Samfélag og pólitík

Opinberlega er Singapúr lýðræðislegt lýðveldi, en í reynd hefur landið skýrt einræðisleg og ólýðræðisleg einkenni. Framkvæmdavaldið er hjá ríkisstjórn og forsætisráðherra. Þjóðhöfðinginn er almennt kjörinn forseti með tiltölulega lítil völd. Árið 2017 var Halimah Yacob kjörin fyrsti kvenkyns forseti landsins.

Bæði fjölmiðlar og internetið eru undir stjórn ríkisins.

Singapúr hefur alltaf verið mikilvæg verslunarmiðstöð og íbúarnir samanstanda af mörgum mismunandi þjóðum, menningu, tungumálum og trúarbrögðum. Þrátt fyrir ólýðræðislega ríkisstjórn og blandaða íbúa er landið friðsælt og vel starfrækt.

Singapúr hefur eitt hæsta lífskjör í heimi, háar meðalævilíkur, gott heilbrigðiskerfi og gott menntakerfi. Konur og karlar eru jöfn í lögum landsins, en konur eru oft með lægri laun en karlar og eru undir í stjórnmálum. Í landinu er sérstakt form sjúkra-, lífeyris- og atvinnuleysistrygginga. Allir greiða skatta í miðlægan umönnunarsjóð sem íbúar geta notað til að kaupa húsnæði, greiða sjúkrakostnað eða lífeyri.

Efnahagur og viðskipti

Á nýlendutímanum var fríhöfn Singapúr fundarstaður fyrir viðskipti milli nágrannalanda. Eftir sjálfstæði lagði landið áherslu á iðnvæðingu og erlenda fjárfestingu. Þetta leiddi til mikils hagvaxtar. Í dag er iðnaður um 24 prósent af vergri landsframleiðslu landsins en hann framleiðir meðal annars skip, olíupalla, efni og rafeindabúnað. Vel þróaður iðnaður stuðlar að því að landið er með afgang af vöruskiptum (þeir flytja meira út en þeir flytja inn) þrátt fyrir að þeir séu algjörlega háðir innflutningi á matvælum, vatni, olíu og gasi erlendis frá. Skipahöfnin í Singapúr er ein sú fjölförnasta í heimi.

Eyríkið er orðið alþjóðleg banka- og fjármálamiðstöð og þar hefur fjöldi fjölþjóðlegra fyrirtækja komið sér fyrir. Frá 1996 var Singapúr ekki lengur talið þróunarland og frá upphafi tíunda áratugarins hefur áhersla verið lögð á uppbyggingu þjónustu (verslun, fjármál, flutninga og ferðaþjónustu). Í dag er þjónusta 75 prósent af vergri landsframleiðslu landsins. Singapúr er talin leiðandi fjármálamiðstöð í Suðaustur-Asíu og besta landið í heiminum til að stofna fyrirtæki í. Sem eitt af tæknivæddustu löndum heims hafa nokkrir kínverskir tæknirisar haslað sér völl þar.