Namibía

Síðast uppfært: 16.04.2015

Namibía er mjög dreifbýlt land og eitt af þurrustu löndum heims. Landið varð ekki sjálfstætt fyrir en árið 1990 og er misskipting í landinu gífurleg.

Fáni

Efnisyfirlit

Helstu tölur og staðreyndir

Höfuðborg:	Windhoek
Þjóðarhópar:	Ovambo 50%, kavango 9%, herero 7%, damara 7%, nama 5%, caprivi 4%, baster 2%, tswana 0,5%, hvítir 6%, blandaðir/aðrir 7,5%
Tungumál:	Enska, afríkans, þýska, ýmis ættbálkamál
Trúarbrögð:	Kristnir 80%, aðrir/óskilgreint/trúleysingjar 20%
Stjórnarform:	Lýðveldi
Verg landsframleiðsla á hvern íbúa:	11 206 PPP$

Landafræði

Namibía er stórt land með 257,5 kílómetra langa strandlengju. Namibíu-eyðimörkin liggur á mjóu belti meðfram allri strandlengjunni. Lengra í austri breytist landslagið í hásléttu. Nokkrar ár liggja þvert í gegnum þurrkasvæðin og með fram þeim eru frjósöm svæði þar sem meirihluti íbúanna býr. Við landamæri Botsvana og Namibíu í austri tekur við hin gríðarstóra Kalahari-eyðimörk og í norðurhlutanum eru víðlendar sléttur með gróskumiklum gróðri. Meira en einn þriðji hluti Namibíu er eyðimörk, þar sem hiti er hár og úrkoma lítil. Oft er mikill þurrkur í landinu og geta liðið margir mánuðir án regns. Skortur á drykkjarvatni er eitt af stærstu umhverfisvandamálum landsins. Hið þurra loftslag gerir það einnig að verkum að frjósamur jarðvegur þar sem hann er, er mjög berskjaldaður fyrir rýrnun eða eyðingu.

Saga

Þar til fyrir um það bil 1000 árum bjó hirðingjaættbálkurinn San-fólkið í Namibíu. Á elleftu öld hófu aðrir ættbálkar, eins og khoikhoi og ólíkir bantu ættflokkar, að koma sér fyrir á svæðinu og nokkur lítil konungdæmi voru stofnuð meðfram ánum. Portúgalskir sjómenn komu oft að landi á 15. öld, en héldu sig við strandlengjuna. Það var ekki fyrr en á 19. öld að Namibía varð fyrir utanaðkomandi áhrifum. Búar á flótta undan breskri stjórn í Höfðanýlendu (í dag Suður-Afríka), kaupmenn og trúboðar námu land á svæðinu og notuðu í mörgum tilfellum innfædda sem þræla. Við undirritun Berlínarsáttmálans árið 1885 var svæðið gert að þýskri nýlendu og fékk nafnið Þýska Suðvestur-Afríka. Nýlenduherrarnir deildu flestum auðlindum landsins á milli hinna rúmlega 10 þúsund þýsku innflytjenda sem þar voru, sem leiddi til þess að herero- og nama-ættbálkarnir gerðu uppreisn. Þjóðverjar tóku hart á uppreisninni og börðu hana niður. Meira en 65 þúsund hereoar og 20 þúsund namar voru drepnir. Í fyrri heimsstyrjöldinni var Namibía hernumin af Suður-Afríku. Namibía fékk sjálfstæði frá Suður-Afríku árið 1990.

Vistfræðileg fótspor

1,5

jarðarkúlur Namibía

Ef hver einasta manneskja á jörðinni ætti að hafa sömu neyslu og meðalmannfjöldi í Namibía, þá þyrftum við 1,5 jarðar.

Vistfræðileg fótspor

Samfélag og stjórnmál

Forsetinn er æðsti valdamaður í Namibíu. Hann fer fyrir ríkisstjórninni og er æðsti yfirmaður ríkisins og hersins. Þingið og forsetinn eru kjörin til fimm ára í senn. Í namibískum stjórnmálum ber mikið á marxísku frelsishreyfingunni SWAPO, sem barðist gegn aðskilnaðarstefnu Suður-Afríku í landinu frá 1966 til 1989. Vinsældir SWAPO hafa dvínað vegna aðildar þeirra að borgarastyrjöldunum í Angóla og Austur-Kongó, en hreyfingin hefur þó enn hreinan meirihluta á þingi. Líkt og nágrannalöndin í sunnanverðri Afríku, berst Namibía við að endurúthluta landsvæðum sem voru í eigu hvíta minnihlutans á nýlendutímanum. Alnæmisfaraldurinn hefur einnig haft gífurlegar afleiðingar fyrir landið og er misskipting tekna í landinu sú mesta sem gerist í heiminum.

Lífskjör

126 / 169

HDI-lífskjör Namibía

Namibía er númer 126 af 169 löndum á lífskjaralista SÞ (HDI) yfir mannlega þróun.

HDI - Lífskjaralisti Sþ

Hagkerfi og viðskipti

Í Namibíu er mikið af jarðefna- og sjávarauðlindum, sem eru undirstaða efnahags landsins. Landið er í fararbroddi við vinnslu vandaðra demanta, silfurs og sinks. Einungis þrjú prósent vinnuaflsins vinnur innan jarðefnaiðnaðarins og er tekjunum frá þeim iðnaði skipt mjög ójafnt milli íbúa landsins. Þar eru skörp skil á milli hvítra og svartra. Stærstur hluti fátæku svörtu íbúanna af landsbyggðinni býr við sjálfsþurftarbúskap. Undanfarin ár hefur ríkisstjórnin gert tilraunir til að fá erlenda fjárfesta til landsins og komið hefur verið á fót textíliðnaði.

Tölfræði

Á þessari síðu er gildi fyrir landið Namibía fyrir allar mælistikur (frá því ári sem síðast barst). Þú getur auðveldlega borið þessi gildi saman við gildi frá öðru ríki. Sjá vísir